انجام ماساژ در دوران بارداری میتواند اثرات مثبت زیادی بر روی سلامت مادر و جنین داشته باشد. ماساژ بارداری یک شیوه طلائی برای تسکین دردهای بدن است که شیوههای مخصوص به خود را دارد. برای این که خطرات این ماساژ به کمترین حد خود برسد، باید به یک سری از نکات کلیدی توجه داشته باشید. مادران باردار در سه ماهه دوم میتوانند از ماساژ برای کاهش دردهای جسمی خود بهرهمند شوند.
اگر ماساژ بارداری توسط همسر به خوبی انجام شود، ضمن بهبود دردهای جسمی، باعث افزایش علاقه بین زوجین خواهد شد. در این مقاله میخواهیم در مورد اثرات ماساژ در دوران بارداری صحبت کنیم و در ادامه آموزش این گونه ماساژ را با هم مرور کنیم.
تأثیر ماساژ در دوران بارداری
یکی از عوارض دوران بارداری تهوع است که باعث میشود تا بسیاری از کارهای روزمره بانوان مختل شود. زمانی که بخواهید ماساژ در این دوران را آغاز کنید، باید از سه ماهه دوم بارداری به بعد این کار را انجام دهید. از سه ماهه دوم بارداری حالت تهوع در بسیاری از بانوان به کمترین میزان خود میرسد. ضمن این که در این دوران جنین به اندازه کافی رشد کرده است.
زمانی که بخواهید تا حدود زیادی گرفتگی عضلات و درد پشت کمر را کاهش دهید استفاده از ماساژ بارداری میتواند به عنوان یک تکنیک بینظیر محسوب شود. ماساژ دوران بارداری مزیتهای زیادی برای بانوان دارد که باعث کاهش استرس و بهبود گرفتگی عضلات میشود. اگر ماساژ در دوران بارداری به بهترین شکل انجام شود باعث بهبود خلق و خوی بانوان خواهد شد. بسیاری از مادران باردار در این دوران کیفیت خواب مناسبی ندارند که با بهرهگیری از تکنیکهای ماساژ میتوانند شبها به راحتی استراحت کنند.
فواید ماساژ زن بارداری
ماساژ یک تکنیک بسیار عالی برای کاهش دردهای جسمی و روحی است. زمانی که مادران باردار در این دوره از ماساژ بارداری بهرهمند شوند، میتوانند عوارض بارداری را تا حدود زیادی کاهش دهند. ماساژ دوره بارداری اگر توسط یک فرد حرفهای انجام شود میتواند اثربخشی زیادی داشته باشد. در این بخش قصد داریم تا به فواید ماساژ در دوران بارداری اشاره داشته باشیم:
کاهش استرس و اضطراب
برای بسیاری از خانمهای امروزی، بارداری به عنوان یک دوره استرسزا شناخته میشود. طبق تحقیقات انجام شده توسط محققان، انجام ماساژ در این دوران باعث پایین آمدن سطح کورتیزول بدن شده که این امر به نوبه خود باعث کاهش استرس و اضطراب خواهد شد. زمانی که مادر بتواند کنترل مناسبی بر روی خود و جنین داشته باشد، قطعا زایمان راحتتری خواهد داشت.
بهبود وضعیت خواب
ماساژ بارداری باعث بهبود گردش خون در بدن خواهد شد که این موضوع میتواند اکسیژن رسانی به مادر و جنین را افزایش دهد. افزایش اکسیژن رسانی در بدن باعث بهبود عملکرد بخشهای مختلف بدن خواهد شد. در واقع انجام ماساژ در دوران بارداری به مادران کمک خواهد کرد تا با کاهش استرس و تنشهای بدنی بتوانند وضعیت خواب خود را بهبود ببخشند.
کاهش سردردهای روزمره
تغییرات هورمونهای مختلف در دوران بارداری میتواند باعث ایجاد سردردهای ناگهانی شود. اگر بخواهید سردرد را در این دوران کاهش دهید، بهتر است علاوه بر نوشیدن آب از ماساژ درمانی استفاده کنید. ماساژ بارداری باعث کاهش عوامل محرک بدن خواهد شد که این امر منجر به کاهش سردردهای مزمن میشود.
کاهش ورمهای بدن
یکی از دلایل تورم در بدن مادران باردار فشار بر روی رگهای خونی است که منجر به ایجاد ورم پوستی و مفاصل میشود. مادران برای این که بتوانند ظاهر خود را حفظ نمایند، بهتر است از ماساژ درمانی استفاده کنند. ماساژ با نرم کردن بافتهای مختلف بدن باعش کاهش تورم خواهد شد.
درمان مشکلات گوارش
ماساژ بارداری اگر در بخشهای شکمی انجام شود میتواند بافتهای عضلانی را شل نماید. شل شدن بافتهای عضلانی باعث کنترل سیستم عصبی بدن شده که این امر فشار را از روی معده کاهش خواهد داد. اگر بخواهید سیستم گوارشی مناسبی در دوران بارداری داشته باشید، ضمن توجه کردن به تغذیه خود بهتر است از ماساژ درمانی استفاده کنید.
تسکین کمردرد
بارداری به مرور زمان باعث افزایش وزن مادران خواهد شد که فشار زیادی به کمر و رباطهای بدن وارد خواهد کرد. کسانی که در دوران بارداری از کمردردهای شدید رنج میبرند، ضمن استراحت مطلق میتوانند از ماساژ درمانی استفاده کنند.
تثبیت هورمونهای بدن
تحقیقات انجام شده بر روی بارداران نشان میدهد که ماساژ درمانی باعث کنترل هورمونهای احساس خوب در بدن خواهد شد. سروتونین و دوپامین دو هورمون فعال در بدن هستند که افزایش آنها باعث ایجاد شادابی در بانوان میشود.
تسهیل در زایمان
بررسی تخصصی پزشکان زنان و زایمان نشان میدهد که ماساژ بارداری باعث تسهیل در زایمان خواهد شد. کسانی که در طول این دوره از ماساژ درمانی استفاده میکنند، در هنگام زایمان درد کمتری را تجربه خواهند کرد.
کاهش خطر ابتلا به زایمان زودرس
کاهش افسردگی در بارداران با استفاده از ماساژ درمانی امکان پذیر است. بهبود خلق و خو باعث افزایش هورمونهای سروتونین و دوپامین میشود که این امر کاهش خطر زایمان زودرس را به دنبال خواهد داشت. زمانی که بخواهید از تولد نوزاد نارس و کم وزن جلوگیری کنید، بهتر است ماساژ درمانی را در لیست فعالیت روزمره خود قرار دهید.
آموزش ماساژ دوران بارداری
به دلیل این که مادر باردار در شرایط خاص قرار دارد، نمیتوان از تکنیکهای مختلف بارداری برای کاهش دردهای جسمانی استفاده کرد. قبل از انجام ماساژ بارداری در صورت داشتن شرایط خاص بهتر است با پزشک متخصص خود مشورت کنید. از مهمترین تکنیکهای قابل استفاده در ماساژ حاملگی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
ماساژ پشت بدن و کمر
در این شیوه بهتر است مادر باردار به پهلو بخوابد و تراپیست با استفاده از هر دو دست خود ضربههای آرامی را به بالا و پایین کمر وی وارد نماید. جهت بهبود وضعیت ماساژ در این حالت استفاده از لوسیون و روغن ماساژ توصیه میشود. لوسیون باعث لغزیدن انگشتها بر روی کمر فرد شده که این امر میتواند فرآیند ماساژ را بهبود ببخشد.
تراپیست با تمرکز بر روی ماساژ عضلات و اطراف آن میتواند تنشهای عصبی را از بدن لتذداران خارج نماید. استفاده از کف دست در این شیوه باعث ورز دادن مناسب بدن خواهد شد. بهتر است در این حالت دستهای خود را به آرامی به سمت بالا و پایین حرکت دهید.
-
ماساژ شانه
یکی دیگر از بخشهایی که میتواند برای بارداران خوشایند باشد، ماساژ شانه است. برای ماساژ دادن شانه بهتر است با کف دست و یا قسمت نرم انگشت ماساژ را آغاز کنید. فشار ایجاد شده بر روی شانه باید بسیار کم باشد تا باعث ایجاد مشکل در بدن مادر باردار نشود. برای ماساژ شانه با کف دست خود فشار آرامی را بر روی گردن وارد کرده و به سوی سر و بین دو شانه حرکت دهید. برای تکرار این حرکت میتوانید از سمت مخالف ماساژ را ادامه دهید.
-
ماساژ سر
ماساژ بارداری به دلیل داشتن مزایای بسیار زیاد برای مادران توصیه میشود. ماساژ سر نیز به عنوان یک بخش مهم ماساژ در بارداری است که اگر به درستی انجام شود میتواند تسکین سردرد را به دنبال داشته باشد. برای ماساژ سر از قاعده جمجمه به سمت خطی که موی سر رویش دارد حرکت کرده و فشار آرامی را وارد کنید. میتوانید به آرامی ضربههای کمی را بر روی پوست صورت گیرنده ماساژ وارد کنید.
-
ماساژ شکم
برای این که خطرات احتمالی ماساژ حاملگی را کاهش دهید، بهتر است از ماساژ شکم مادر خودداری کنید. برای آرامش عضلات بخش شکم و کاهش مشکلات گوارشی کافی است با روغن حاوی ویتامین E، پوست شکم را به آرامی ماساژ دهید و از کشیدگی پوست جلوگیری کنید.
ماساژ دوران بارداری با ماساژ معمولی چه تفاوتی دارد ؟
شاید بتوان گفت که مهمترین تفاوت ماساژ بارداری با معمولی، میزان فشار وارد شده توسط تراپیست است. یک ماساژور در حالت عادی میتواند از حرکات اصلاحی مختلف برای گیرنده ماساژ استفاده نماید اما در بارداران به دلیل خطرات احتمالی، این کار ممکن نیست. در ماساژ حاملگی تراپیست تنها میتواند بخشهای پشت، کمر و شانه را ماساژ دهد.
ماساژ بخشهای شکمی و مچ پا به دلیل ایجاد فشارهای مختلف بر روی جنین امکان پذیر نیست و باعث انقباضات رحمی و زایمان زودرس خواهد شد. تفاوت دیگر ماساژ حاملگی با ماساژ معمولی در استفاده از روغنهای ماساژ است. در واقع محدودیتهای زیادی در استفاده از روغنهای مریمگلی، رزماری و دارچین وجود دارد. تراپیست برای ماساژ بارداری نمیتواند از فشارهای عمیق استفاده نماید چرا که باعث ایجاد آسیب به جنین خواهد شد.
آیا ماساژ در دوران بارداری بی خطر است ؟
به جرات میتوان گفت که ماساژ در دوران بارداری بیخطر نیست و به دلیل این که مادر و جنین در شرایط خاص قرار دارند، این نوع ماساژ میتواند خطرآفرین باشد. هر مادر باردار قبل از ماساژ درمانی باید با پزشک متخصص خود مشورت نماید تا آموزشهای لازم در این زمینه به وی داده شود. به واسطه سقط جنین انجام شده در سالهای گذشته، بسیاری از افراد از ماساژ حاملگی استفاده نمیکنند.
یک نکته حائز اهمیت در این بخش این است که اگر ماساژ بارداری توسط یک فرد متخصص انجام شود میتواند خطرات احتمالی را به حداقل خود برساند. در واقع اگر بخواهید به عنوان یک مادر باردار ماساژ دوران بارداری را تجربه کنید، بهتر است از یک تراپیست حرفهای و باتجربه بخواهید این کار را برای شما انجام دهد.
چه زمانهایی باید از ماساژ دوران بارداری خودداری کنید ؟
همه مادران در دوران بارداری در شرایط یکسان قرار ندارند، لذا به دلیل این موضوع نمیتوان برای همه افراد یک نسخه مشخص، تعیین کرد. برخی از شرایط جسمی و محیطی وجود دارند که باعث میشوند تا مادران نتوانند از شیوه ماساژ درمانی استفاده کنند. در این موارد بهتر است از ماساژ بارداری استفاده نکنید:
- اگر پزشک متخصص شما بارداریتان را بسیار پرریسک و پرخطر تعیین کرده است.
- در سالهای گذشته سابقه زایمان زودرس را تجربه کردهاید.
- نسبت به انواع روغنهای ماساژ حساسیت دارید.
- فشار خون بالا دارید که این امر در بسیاری از مادران باردار رایج است.
- شکستگی استخوان یا لخته خون دارید.
- یک بیماری پوستی یا زخمهای باز در بدن شما وجود دارد.
- با انجام ماساژ در طول روز دچار سرگیجه و وسواس فکری میشوید.
- بعد از ماساژ، دردهای مختلفی را در بدن خود احساس میکنید.
- تحمل فشار ماساژ را بر روی بدن خود ندارید.
جمع بندی
با توجه به این که مادران باردار تا زمان زایمان باید به دقت از خود و جنین مراقبت کنند، بحث ماساژ بارداری به عنوان یک مبحث مهم در علم پزشکی محسوب میشود. ماساژ دوران بارداری معمولا در سه ماهه دوم به عنوان یک تکنیک ایمن برای درمان بسیاری از مشکلات جسمی است. بهتر است در سه ماهه اول بارداری از انجام ماساژ درمانی خودداری کنید چرا که خطر سقط جنین را افزایش میدهد.
برای این که بتوانید دردهای جسمی بدن خود را کاهش دهید، بهتر است علاوه بر ماساژ درمانی، تحرک کافی در طول روز داشته باشید. زمانی که بخواهید از ماساژ درمانی استفاده کنید، کافی است به دنبال انتخاب یک تراپیست حرفهای باشید تا خطرات احتمالی ماساژ را به حداقل خود برسانید. امید است که با مطالعه این مقاله بتوانید دوران بارداری مناسب و بدون دردی را تجربه کنید.